Global Organic Textile Standard (GOTS) został zapoczątkowany w 2006 roku, skupiając producentów i przetwórców tekstyliów z USA, Niemiec, Wielkiej Brytanii i Japonii. Z czasem zdobył uznanie również w innych krajach. Jest to standard produkcji i przetwarzania tekstyliów dla włókien organicznych. Obejmuje kryteria zarówno ekologiczne jak i społeczne na każdym etapie łańcucha dostaw.
Co potwierdza certyfikat GOTS?
Certyfikat GOTS potwierdza zawartość w wyrobie tekstylnym certyfikowanych włókien ekologicznych. Takie włókna powinny być pochodzenia naturalnego. Powinny one pochodzić z upraw prowadzonych metodami ekologicznymi zgodnie z międzynarodowymi wytycznymi i bez użycia GMO (organizmów modyfikowanych genetycznie). Ponadto producenci, przetwórcy i handlowcy muszą na każdym etapie spełnić ustalone kryteria zarówno środowiskowe jak i dotyczące warunków pracy i płacy.
Wyroby znakowane są jedną z dwóch kategorii:
„ORGANIC” – oznaczony w ten sposób produkt zawiera co najmniej 95% certyfikowanych włókien ekologicznych.
„MADE WITH X% ORGANIC” – ta kategoria oznacza, że wyrób zawiera przynajmniej 70% certyfikowanych włókien ekologicznych, a jednocześnie zawiera nie więcej niż 10% włókien syntetycznych. W przypadku skarpetek, legginsów i odzieży sportowej dopuszcza się w składzie do 25% włókien syntetycznych.
Co jest certyfikowane?
Certyfikat nadaje się produktom tekstylnym, takim jak: włókna, dzianiny, tkaniny, tekstylia domowe, ubrania i inne tekstylia.
Standard obejmuje przetwarzanie, produkcję, etykietowanie, handel i dystrybucję tekstyliów. Nie określa kryteriów dla wyrobów skórzanych.
Jakie kryteria musi spełniać produkt?
Aby produkt przeszedł pomyślnie proces certyfikacji, musi zostać spełnionych szereg kryteriów zarówno z obszaru ochrony środowiska jak i warunków pracy. Do najważniejszych z nich należą:
– włókna organiczne certyfikowane na podstawie uznanych międzynarodowych albo krajowych standardów ((IFOAM, EEC 834/2007, USDA NOP),
– na wszystkich etapach przetwarzania włókna organiczne muszą być odseparowane od nieorganicznych i wyraźnie oznakowane,
– wszystkie dodatki chemiczne (np. barwniki, substancje pomocnicze, chemikalia procesowe) muszą zostać ocenione i spełniać wymagania dotyczące toksyczności i biodegradowalności,
– włókna muszą być wolne od toksycznych metali ciężkich, formaldehydu, rozpuszczalników aromatycznych, nie mogą pochodzić od organizmów modyfikowanych genetycznie (GMO) ani zawierać ich enzymów,
– ograniczone jest stosowanie syntetycznych środków klejących, zaś oleje dziewiarskie i tkackie nie mogą zawierać metali ciężkich,
– wybielacze muszą być oparte na tlenie (bez wybielania chlorem),
– ograniczone jest używanie niektórych akcesoriów, np. wykonanych z PVC, niklu, chromu,
– zakład musi mieć opracowaną politykę minimalizacji odpadów i ścieków,
– zakłady przetwarzające tekstylia na mokro muszą być wyposażone w oczyszczalnię ścieków,
– papier lub tektura używane do pakowania i etykietowania musi pochodzić z recyklingu lub posiadać certyfikat FSC lub PEFC,
– wszyscy przetwórcy i producenci muszą spełniać kryteria oparte na normach Międzynarodowej Organizacji Pracy (ILO).
Kto nadaje certyfikat?
Proces certyfikacji przeprowadzają akredytowane przez organizację GOTS jednostki certyfikacyjne. Wszyscy zatwierdzeni przez GOTS certyfikujący są uprawnieni do oferowania usług inspekcji i certyfikacji na całym świecie. Każdy wnioskodawca może wybrać swoją jednostkę certyfikującą.
Kto może wystąpić o nadanie certyfikatu i jak długo jest ważny?
Ubiegać się o certyfikację GOTS mogą podmioty zajmujące się przetwarzaniem, produkcją i handlem tekstyliami.
Certyfikat GOTS ważny jest przez 1 rok. Po tym czasie można go odnowić. Co roku też przeprowadzane są audyty, kontrolujące czy przebieg produkcji i przetwarzania wyrobu jest zgodny ze standardami.
Jak sprawdzić ważność certyfikatu i legalność posługiwania się nim przez firmę?
System jakości GOTS wymaga, aby poza całym łańcuchem przetwarzania i produkcji także importerzy, eksporterzy i hurtownicy uczestniczyli w programie kontroli i certyfikacji zanim produkty końcowe będą mogły być oznakowane jako certyfikowane przez GOTS. Certyfikacja handlowców opiera się na weryfikacji ich dokumentacji przepływu produktów. Jednostki certyfikujące śledzą ilość organicznych produktów tekstylnych poprzez obliczenie bilansu masy zakupionych i sprzedanych tekstyliów z certyfikatem GOTS, aby upewnić się, że wszystkie produkty, które są sprzedawane z oświadczeniem o certyfikacji GOTS, są rzeczywiście prawidłowo certyfikowane. Zwolnieni z obowiązku przechodzenia procesu certyfikacji są co do zasady właściciele marek i sprzedawcy detaliczni sprzedający konsumentom produkty dostarczone im zapakowane i opatrzone wcześniej etykietą GOTS. Wyjątkiem są ci, których roczny obrót towarami certyfikowanymi GOTS przekroczy 20 tys. euro. Wszyscy natomiast muszą zgłosić fakt obrotu produktami oznaczonymi certyfikatem GOTS jednostce certyfikacyjnej.
Warunki licencjonowania i etykietowania GOTS nie zezwalają na używanie logo GOTS ani jakichkolwiek odniesień do certyfikacji GOTS na końcowym wyrobie tekstylnym, jeśli certyfikat jest ważny tylko dla etapów pośrednich (np. przędzenia, tkania) lub tylko dla określonych składników produktu. Etykietowanie lub odniesienia do GOTS są również niedozwolone, jeśli handlowcy w łańcuchu dostaw nie uczestniczą w systemie certyfikacji. Warunkiem stosowania etykiety GOTS na produkcie jest certyfikacja całego łańcucha i produktu końcowego oraz wyraźne zatwierdzenie przez jednostkę certyfikującą zamiaru oznakowania.
Sprawdzić, czy dany produkt jest prawidłowo oznakowany certyfikatem GOTS można na stronie internetowej Organizacji: www.global-standard.org.
Źródło: